4. Sınıf sıfatlar, canlı ve cansız varlıkların özelliklerini belirten sözcüklere sıfat (Ön ad) denir. Sıfatlar mutlaka bir isim ile kullanılmalıdır. Sıfatlar yapım eki alabilir fakat çekim eki alamazlar. Sıfatlar niteleme sıfatlar ve belirtme sıfatları olmak üzere iki gruba ayrılır.
A) Niteleme sıfatı, varlıkları renk, biçim, şekil gibi özelliklerini belirten sıfatlara denir. İsme sorulan 'nasıl' sorusuna cevap verir.
Kütüphaneden kırmızı kitabı aldım.
Büyük adam koşarak gitti. Sıfatların nasıl sorusuna cevap verir.
B) Belirtme sıfatı, varlıkların yerini işaret yoluyla gösteren, durumu belli belirsiz veya soru yoluyla belirten sıfatlara denir. Sıfatlar da isme sorulan 'hangi' sorusuna cevap verir.
Bunlarda kendi aralarında dört gruba ayrılmaktadır.
1) İşaret sıfatı, varlıkları işaret yoluyla gösteren sıfatlara ne denir.
Şu Karşıdaki okul bizim.
Sınıftaki herkes bu kitabı okuyor.
2) Belgisiz sıfat, varlıkların durumlarını sayılarını yerlerini kesin bir şekilde bildirmeyen sıfatlara belgisiz sıfat denir. Diğer, bütün, başka, bazı, her, çok, fazla gibi sözcükler belgesiz sıfattır.
Bazı işçiler erkenden gelmişti.
Dünkü toplantıya birçok kişi katılmamıştı.
3) Soru sıfatı, varlıkların yerini sayısını durumunu soru yoluyla bildiren sıfatlara denir. Ne, hangi, kaç, kaçıncı, nasıl ne kadar gibi sözcükler soru sıfatıdır.
Ahmetlerin yanında kaç gün kalacaksın?
Okula nasıl gitmeyi düşünüyorsun?
4) Sayı sıfatı, varlıkların sayılarını, sıralarını ve bölümlerini bildiren sıfatlardır.
Bunlar da kendi içinde dörde ayrılır.
- Asıl sayı sıfatı, varlıkların sayısını kesin olarak bildiren sıfatlardır. İsme sorulan 'kaç' sorusuna cevap verirler.
Her öğrenciye iki kalem hediye ettiler.
Okulun bitmesine yirmi bir gün kaldı.
- Sıra sayı sıfatı, varlığın bir bütün içindeki sırasını ve derecesini gösterir. İsme sorulan 'kaçıncı' sorusuna cevap verir.
Okulun beşinci haftasında eğlence düzenlenecek.
Denemelerden beşinci ve yedinci soruları yanlış yaptım.
- Kesir sayı sıfatı, bütünün eşit parçalardan birini veya birkaçını gösterir ve isme sorulan 'kaçta kaç' sorusuna cevap verir.
Bu sınavı da yüzde yüz kazanırım.
Mirastan ona dörtte bir pay kalmış.
- Üleştirme sayı sıfatı, varlıkları eşit sayıda gruplara ayırarak bildiren ve isme 'kaçar' sorusuna cevap veren sıfatlardır.
Bu yıl hepimiz beşer gün tatil yapacağız.
Öğretmenlerimiz ikişer kitap okumamızı söyledi.
Sıfatlarda Pekiştirme, sıfatların anlamlarını güçlendirilmek ve kuvvetlendirmek amacıyla yapılan bir yöntemdir. Sıfatın ilk hecesinin sonuna 'm, p, r, s' ünsüzlerinden uygun olanı getirilerek yapılır.
Bembeyaz elbise, yemyeşil orman.
İkilemeler arasına 'mi' soru edatı getirilerek yapılır.
Güzel mi güzel kız.
Sıfatlarda Küçültme '-cik,-ce,-(İ) msi,-(İ) mtrak' ekleriyle sıfatların anlam bakımından küçültülmesi veya anlamını daraltılmasına denir.
Okulun büyükçe bir bahçesi vardı.
Ev de küçücük bir mutfak masası vardı.
