Sıfat Türleri, Sıfat; İsimleri niteleyen sözcüklere sıfat yada önad denir. Sıfatlar isimlerin önüne gelir ve renk, şekil, desen, durum, biçim gibi farklı özellikleri bakımında nitelerler. Sıfatlar iki ana başlık altında incelenir. Sıfat türleri;
Sıfat Türleri Nelerdir?
Niteleme Sıfatları; Varlıkların durumunu, biçimini, özelliklerini yani nasıl olduklarını bildiren sözcüklere niteleme sıfatı denir. İsme sorulan ''nasıl'' sorusunun cevabı niteleme sıfatını verir.
Örnek; ''Çalışkan işçiler bu ay zamlı maaş aldı.'' Cümlesinde işçi isimdir ve ''nasıl işçi'' sorusunun cevabı ''çalışkan'' sözcüğü niteleme sıfatıdır.
Not: Özel isimler ile beraber kullanılan meslek, saygı yada akrabalık ünvanları niteleme sıfatı olur. Örnek; Ayşe teyze, Avukat Ali, Burcu hanım.
Belirtme Sıfatları; Varlıkları işaret, yer, sayı ve belgisizlik yönlerinden belirten sözcüklere belirtme sıfatı denir. Dört başlık altında incelenir. Belirtme sıfatları;
- İşaret sıfatı
- Sayı sıfatı
- Soru sıfatı
- Belgisiz sıfat
İşaret Sıfatları; Varlıkları işaret yönünden belirten sözcüklere işaret sıfatı denir. İsme sorulan ''hangi'' sorusunun cevabı işaret sıfatını verir. İşaret sıfatları; bu, şu, o, öteki, beriki.
Örnek; ''Şu kitabı verir misin?'', ''Bu gemiyi çok beğendim.'', ''Öteki bisiklet kardeşimin.''
Not: ''-ki'' ve ''-deki'' ekleri ile türetilmiş sıfatlar, işaret sıfatı olarak kabul edilir.
Not: İşaret sıfatları çekim eki almazlar. Eğer çekim eki alır ise işaret zamiri olur.
Sayı Sıfatları; Varlıkları sayı bakımında belirten sözcüklere sayı sıfatı denir. Sayı sıfatları kendi içinde beş başlık altına incelenir.Sayı sıfatları;
Asıl sayı sıfatı; Ek almazlar, varlıkları tam sayı olarak belirten sözcüklerdir. İsme sorulan ''kaç'' sorusunun cevabı asıl sayı sıfatını verir.
Örnek; Altı kitap, üç ekmek.
Sıra sayı sıfatı; Varlıkların sıra açısından sayısını belirten sözcüklerdir. Sayılara ''-ıncı, -inci'' ekleri getirilerek yapılır. İsme sorulan ''kaçıncı'' sorusunun cevabı sıra sayı sıfatını verir.
Örnek; Altıncı kitap, ortanca çocuk, birinci cadde, sonuncu renk.
Üleştirme sayı sıfatı; Varlıkların paylaştırılmasını, üleştirilmesini anlatan, belirten sözcüklerdir. Sayılara ''-er'' eki getirilerek yapılır. İsme sorulan ''kaçar'' sorusunun cevabı üleştirme sayı sıfatını verir.
Örnek; Altışar kitap, yüzer grup.
Kesir sayı sıfatı; Varlıkları kesirli sayılar ile belirten sözcüklerdir. Sayılara ''-de, -da'' ekleri getirilerek yapılır. İsme sorulan ''kaçta kaç'' sorusunun cevabı kesir sayı sıfatını verir.
Örnek; Altıda üç kitap, binde bir olasılık, çeyrek ekmek, yarım dilim.
Topluluk sayı sıfatları; Varlıkların sayılarını toplu olarak belirten sözcüklerdir.
Örnek; İkiz bebek, beşiz çocuklar.
Soru Sıfatı; Varlıkları soru yöntemi ile belirtir. Soru sıfatları; kaç, hangi, ne, nasıl, neredeki, ne türlü, ne gibi, ne biçim, kaçıncı, kaçar gibi.
Örnek; ''Kaç kuş kondu?'', ''Hangi çılgın bana zincir vuracakmış şaşarım?''
Belgisiz Sıfat; Varlıkları net değil, aşağı yukarı, belli belirsiz belirten sözcüklerdir. Belgisiz sıfatlar; kimi, bütün, çoğu, bazı, hiç, hiçbir, falan, birtakım, herhangi, tüm, az, çok gibi.
Örnek; ''Kimi zaman içim acırdı.'', ''Bir gün yine karşılaşırız.''
