İsim fiil ekleri nelerdir ve nasıl kullanılır?

Türkçede fiillerin isim gibi kullanılabilmesini sağlayan yapılar, dilin anlatım zenginliğine önemli katkılar sunar. Bu yapıların temelini oluşturan eklerin işlevleri ve kullanım alanları, etkili iletişim kurmanın anahtarlarından biridir.

18 Kasım 2025

İsim Fiil Ekleri Nelerdir ve Nasıl Kullanılır?


İsim fiilleri, Türkçede fiillerin, bir isim gibi kullanılabilmesi için türetilmiş forma verilen isimdir. İsim fiil ekleri, fiil kök veya gövdesine eklenerek bu türetimi sağlar. İsim fiil eklerinin doğru bir şekilde kullanımı, Türkçe dil bilgisi açısından önemlidir. Bu makalede, isim fiil ekleri detaylı bir biçimde ele alınacak ve kullanım yönergeleri sunulacaktır.

İsim Fiil Ekleri


Türkçede iki temel isim fiil eki bulunmaktadır. Bunlar:
  • -ma/-me
  • -mak/-mek
Bu eklerin kullanımı, fiilin hangi bağlamda kullanılacağına göre değişiklik gösterebilir.

-ma/-me Ekleri


“-ma” ve “-me” ekleri, olumsuz anlam taşıyarak fiilin isimleşmesini sağlar. Bu ekler, fiil kök veya gövdesine eklendiğinde o fiilin olumsuz bir eylem olarak ifadeye dönüşmesini sağlamakla birlikte, nesne ya da varlık olarak da kullanılabilir. Örnekler:- Gelmemek- Yapmamak Bu örneklerde, fiillerin olumsuz halleri, isim fiil olarak kullanım sağlamaktadır.

-mak/-mek Ekleri

“-mak” ve “-mek” ekleri ise, fiilin olumlu bir şekilde kullanılmasını sağlar. Bu ekler, eylemin gerçekleşeceğini ifade eden bir anlam kazandırırken, aynı zamanda isimleşme işlevi de görür. Örnekler:- Gelmek- Yapmak Bu örneklerde, fiiller doğrudan eylemi ifade eden isimleşmiş formlardır.

İsim Fiil Eklerinin Kullanım Alanları

İsim fiil ekleri, birçok bağlamda kullanılabilir. Bu kullanım alanları arasında:
  • Sıfat oluşturma
  • Öznelerin oluşturulması
  • Nesne oluşturma
  • Belirtme durumu
Örnek açılamalarıyla beraber ele alacak olursak:

Sıfat Oluşturma

İsim fiil ekleri, sıfat oluşturmak için de kullanılabilir. Örneğin, “yazmak” fiilinden türetilen “yazılacak” kelimesi sıfatlaştığı için bir durumu belirtmektedir.

Öznelerin Oluşturulması

Öznenin belirlenmesinde isim fiil ekleri önemli rol oynar. "Gitmek" kelimesi bir özne olarak kullanılarak; "Gitmek istedi" cümlesi kurulur.

Nesne Oluşturma

İsim fiil ekleri, nesnelerin belirlenmesi açısından da yardımcı olabilir. Örneğin, "görmek için geldi” ifadesi, “görmek” kelimesinin nesne işlevi taşımasıyla kullanılmıştır.

Belirtme Durumu

İsim fiil ekleri, belirtme durumunu ifadelere ekleyerek vurgulayıcı bir etki sağlar. "Koşmak" eylemi, belirtme durumuna sokularak güçlü bir anlatım kazanır.

Sonuç

İsim fiil ekleri, Türkçe dilbilgisinin önemli bileşenlerinden biridir. -ma, -me, -mak ve -mek eklerinin doğru bir şekilde anlaşılması ve kullanılması, yazılı ve sözlü anlatımda keskinliği artırır. Dilin bu yönü üzerine yapılan çalışmalar, Türkçenin zenginliğini ve ifade gücünü artırmak adına büyük önem taşımaktadır. Türkçenin yapısal özellikleri ve isim fiil ekleri üzerine yapılacak daha derinlemesine incelemeler, dilin daha etkin kullanımını sağlayacaktır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Hz Muhammedin Sıfatları ve Anlamları
Hz Muhammedin Sıfatları ve Anlamları
Peygamberlerin Sıfatları Nelerdir?
Peygamberlerin Sıfatları Nelerdir?
Sıfat Fiil Ekleri Kullanımı ve Örnekleri
Sıfat Fiil Ekleri Kullanımı ve Örnekleri
İsim Sıfat Tamlaması Türleri ve Özellikleri
İsim Sıfat Tamlaması Türleri ve Özellikleri
Sıfat Zamir Kullanımı ve Örnekleri
Sıfat Zamir Kullanımı ve Örnekleri
Güncel
Sıfatı Müşebbehe Kullanımı ve Örnekleri
Sıfatı Müşebbehe Kullanımı ve Örnekleri
Güncel
Sıfat Tamlaması Çeşitleri Nelerdir?
Sıfat Tamlaması Çeşitleri Nelerdir?
;