{
    "title": "Sıfat Nedir",
    "image": "https://www.sifatlar.com/images/Sifat-Nedir-44466.png",
    "date": "20.01.2024 13:52:02",
    "author": "Cüneyt TANIŞ",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Sıfat nedir,</b> isimlerin önüne gelerek onları niteleyen ve belirten sözcüklerin tümüne denilir. Bir sözcüğün sıfat sayılabilmesi için bir ismi nitelemesi ya da belirtmesi gerekir. Kısa bir örnek verilecek olursa, beyaz kalem ile yazı yazdı. Orada kalemin beyaz olduğunu niteliyor. İsmi nitelemek için“nasıl” sözcüğünü soruyoruz. Nasıl kalem beyaz kalem şeklinde olmalıdır. Yani kalemin beyaz renginde olduğunu belirtiyor. Sıfatlar kendi aralarında ikiye ayrılır niteleme ve belirtme sıfatları olarak inceleyerek örnekler vermeye çalışacağız.</div><div><br></div><div><b>Sıfatın türleri nelerdir?</b></div><div><br></div><div><b>Niteleme sıfatları</b></div><div><br></div><div>Yukarıda izah ettiğimiz gibi isimlere“Nasıl” sorusunu sormaktadır. Yani varlıkların biçimlerini, özelliklerini, durumlarını, renklerini nasıl olduklarını bildiren sözcüklerdir. Örnek; “Beyaz masa üzerinde dersini çalıştı. ” Cümlesindeki“beyaz” sözcüğü masanın önüne gelerek masa renginin nasıl olduğunu gösteriyor. Büyük adam bizi görünce yanımıza geldi. Gökyüzü ani şekilde kapkara bulutlar kaplamış ve sağanak halinde yağmur yağmaya başladı. Bu cümlelerde“büyük” ve“kapkara” sözcükleri, isimlerin önüne gelerek nasıl olduğunu gösterdiği için niteleme sıfatıdır. Bu sözcüklerin, niteledikleri ada sorulan“Nasıl?” sorusuna cevap olduklarına incelemeye çalışalım; Nasıl adam? (Büyük adam) Nasıl bulutlar? (Kapkara bulutlar) bu virajın sonunda eski bir ev vardı. Yol kenarları, kurumuş yapraklarla vardı. Annem, akşamları tatlı bir yemek yaptı. Kahvaltıda güzelim kaymaktan bol bol yedim. Bu cümlelerde geçen, “eski” sözcüğü, “ev” adının niteliğini görüyoruz. Arada bazı sözcükler kaçsa da yine isme“Nasıl” sorusu sormamız gerekir. “Kurumuş” sözcüğü, “yaprak” adının niteliğini; “tatlı” sözcüğü, “yemek” adının niteliğini; “güzelim” sözcüğü, “kaymak” adının niteliğini gösterdiği için niteleme sıfatıdır olarak kabul edilirler.</div><div><br></div><div><b>Belirtme sıfatları</b></div><div><br></div><div>Bu sıfat türleri varlıkların, belirsizliklerini, sayı, işaret ve soru yoluyla belirtmek için kullanılırlar. Herhangi bir nesnenin ya sayısı ya yeri ya da işareti soru yoluyla belirtilir ya da belirsiz şekilde anlatılır. Belirtme sıfatları 4'e ayrılır.</div><div><br></div><div><b>İşaret sıfatları</b></div><div><br></div><div>Kavramları ve nesneleri, işaret etmek amacıyla kullanılan kelimelerdir. Çoğu zaman işaret zamiri ile karıştırır ama ismin önüne gelip gelmediğine bakarak tasnif edilebilir. İsimlere“Hangi” sorusuna cevap vermektedir. Bu ev, şu kalem, o araba, öteki saatçi, beriki adam şeklinde olan sıfatlar işaret sıfatlarıdır. Burada önemli bir hususu belirtmek gerekirse, -deki ve –ki ekleri türetilmiş sıfat ve işaret sıfatı olarak kabul edilebilir. Örneğin; yoldaki taşlar, beriki durak, sıradaki öğrenciler. Başka bir husus ise işaret sıfatları çekim eki almazlar. Buna çok dikkat etmek lazım. Çünkü çekim aldıklarında zamir olurlar. Örneğin; bu evi çok sevdim. İşaret sıfatı olurken, bunu her zaman çok sevdim. Cümlesi ise zamir olur.</div><div><br></div><div><b>Belgesiz sıfat</b></div><div><br></div><div>İsimleri belirtirken kesinlik bildirmeyen sıfatlardır. Çoğu, kimi, bazı, başka, birtakım, hiçbir, herhangi cümleler belgisiz sıfatları oluştururlar. Örnek; Elbet bir gün sende anlayacaksın beni. Bu konu ile ilgili birkaç gazete okumuştum. Bu cümlelerde geçen“bir, birkaç” sözcükleri “gün, gazete” isimlerin önüne geçerek, sayı bakımından ama kesin ve net olmayacak şekilde biçimde belirtilmiştir. Buda dolayı birkaç“birkaç” sözcüğü belgisiz sıfattrı. Not: Çoğu zaman“bir” sözcüğü varlığın sayısı bildiriyorsa sayı sıfatı olarak kabul edilir. Herhangi bir anlama geliyorsa belgesiz sıfat şeklinde olur. Örneğin; küçük erkek bir gün sonra Ankara'ya geldi (Sayı sıfatı). Küçük erkek bir gün Ankara'ya gelecek (Belgisiz sıfat) olacak şekilde karıştırmamak gerekir.</div><div><br></div><div><b>Soru sıfatı</b></div><div><br></div><div>İsimleri soru yolu ile belirtir. Yani isimleri anlamca tamamlayan soru sözcükleridir. “Nasıl, kaçar, hangi ne kadar, kaç, ne” gibi soruları sormaktadır. Örnek; Siz, tatilde kaç kitap bitirdiniz? Hangi yoldan gitmemizi tavsiye edersiniz? Burada“kaç ve hangi” soruları sorulmuş verilecek cevaplarda sıfat olacaktır.</div><div><br></div><div><b>Sayı sıfatları:</b> Sayı sıfatları varlıkların ve nesnelerin sayılarını belirtme için kullanılan sözcüklerdir.</div><ul><li><b>Asıl sayı sıfatı:</b> Hiçbir ek almadan tam sayı olarak belirtmektedirler. İsme sorulan“kaç” sorusunu sormaktadır. Örnek; On gün önceki toplantıya yedi kişi katılmış. Annem bir ay sonra izmir'den gelecek. Bu cümlelerde“on, yedi, bir” sözcükleri, “gün, kişi, ay” adlarının sayısını belirttiği için, asıl sayı sıfatları olarak kabul edilir.</li><li><b>Sıra sayı sıfatları:</b> Varlıkların sırasını gösteren sözcüklerdir. Nesneleri derecelendirir. Sayılara“-ncı, -ncu, -nci, -ncü” ekleri getirilerek oluşturmaktadır. İsme sorulan“kaçıncı” sorusunun cevabını verir. Örnek; Birazdan beşinci kata çıkacağım. Sınavda sekizinci soruyu çözmeyi unuttum. Bu cümlelerde“beşinci ve sekizinci” sözcükleri sayfa ve sorunun sırasını belirttiği için sıra sayı sıfatıdır.</li><li><b>Kesir sayı sıfatı:</b> İsimleri tam olarak değil de kesirli şekilde belirten sıfatlardır. Genellikle tek kelime halinde değil de bir kelime grubu şekilde olmaktadır. Sayıların sonlarına –da, -de eki getirilir. Yalın ve tek kelimeden oluşan, çeyrek, yarım ya da tam gibi kesir sayı sıfatları da bulunmaktadır. İsimlere genellikle kaçta kaç sorusunu sormaktadır. Verilen cevap ise kesir anlamı bulunmaktadır. Örnek: Şirketin üçte iki hisse buna aitmiş. Bir öğünde yarım domates yiyor. Bu cümlelerde geçen, “üçte iki, yarım” sözcükleri, “hisse, domates” isimlerin bütününe olan oranlarının belirttiği için, kesir sayı sıfatlardır.</li></ul><div><br></div>"
        }
    ]
}